Fotoğraf Makinesi Lensi Çeşitleri Nasıl ve Ne Zaman Kullanılmalı?

Fotoğraf makinesi lensi, görüntüyü makine sensörüne aktaran ilk optik birimdir. Lens, fotoğrafın ana konusuna farklı odak uzaklıklarından odaklanarak görüntüyü daha keskin hâle getirebilir. Bir zoom lensi, çekime alınan alanın daha büyük veya daha küçük bir kısmını gösterecek şekilde, yani uzaklaştırma veya yakınlaştırma yapmak için ayarlanabilir.
ef_16-35mm_f2.8l_ii_usm_sample

Fotoğraf çekmeye yeni başlayan biri için farklı lens türlerini keşfetmek ilk başta biraz kafa karıştırıcı olabilir. Fakat temelde iki fotoğraf makinesi lensi türü vardır: Zoom lensi ve sabit (prime) lens. Sabit lens kategorisi altında da birkaç farklı türde lens görebiliriz.

Hangi lens türünü kullanacağınıza aslında biraz deneyimle karar verebilirsiniz. Bu yazıda, farklı çekimlerde kullanabileceğiniz lenslerden bahsedip ihtiyaç duyduğunuz bilgileri vereceğiz. Böylece sizin için en iyi lensi seçerken neye önem vermeniz gerektiğini öğrenebilirsiniz.

Fotoğraf Makinesi Lensi Çeşitleri

Sabit lens

Temel fotoğraf makinesi lensi türlerinden biri sabit lenslerdir. Sabit lensin odak uzaklığı sabittir, dolayısıyla yakınlaştırma/uzaklaştırma yapmanız mümkün değildir. Örneğin, 50 mm’lik f1,8 bir lensin 50 mm’lik bir odak uzaklığı vardır. Değişmeyen bir görüş açısı sunar.

Geniş açılı sabit lens



Geniş açılı sabit lens, 21 mm’lik odak uzaklığına sahip bir ultra geniş açılı sabit lenstir. Geniş açılı sabit lensler, kadraja daha fazla unsuru sığdırmak istediğiniz durumlar için uygundur. Bu lensler genelde doğa manzaraları, şehir manzaraları, mimari çekimler gibi kategorilerde kullanılır. Geniş açı sabit lensler aynı zamanda uzay fotoğrafçılığı için de mükemmel bir seçimdir.

Standart sabit lens



50 mm’lik lens, standart sabit lens olarak kabul edilir. 50 mm’lik lens, daha yüksek bir diyafram açıklığı değerine sahip olduğu için loş ortamlarda fotoğraf çekimine uygundur. Standart zoom lensi dışında en çok tercih edilen ilk lenslerden biridir. Standart sabit lensler nispeten küçüktür ve yüksek diyafram açıklığı değerine sahiptir, dolayısıyla portre/kişi çekimleri için son derece uygun bir seçenektir.

Telefoto sabit lens



50 mm’nin üstünde, 72-85 mm aralığında “kısa telefoto” lensler karşımıza çıkar. 300 mm’nin üstündekiler ise “süper telefoto” lensler olarak adlandırılır. Bu lensler, telefoto zoom lenslerine göre üst düzey bir görüntü kalitesi üretir, fakat konuyu fotoğrafa oturtmak daha zor olabilir. Telefoto lensler, daha uzakta olan konuları görebilmenizi sağlar.

Makro sabit lens



Makro lensler 1:1 oranında bir görüntüye ayarlanarak gerçek boyutlu bir görüntü üretir. Bu lensler, yakın plan fotoğrafçılığı için uygundur. Bazıları 1,25:1 veya daha yüksek oranlarla perspektif de kullanabilir. Makro lensler, farklı şekil ve boyutlara sahiptir.

Ürün fotoğrafçılığı ve makro fotoğrafçılık gibi birçok farklı amaç için kullanılabilirler. Özellikle böcekler gibi küçük konuların yakın plan fotoğraflarını çekmek için uygunlardır.

Zoom lensi

Bir zoom lensi, farklı odak uzaklıkları ve zumlama aralığı sağlar. Örneğin 24-70 mm zoom lensi sayesinde hem 24 mm’den uzaklaştırma yaparak geniş bir açı alabilir, hem de 70 mm’den yakınlaştırma ile bir telefoto görüntü alarak uzaktaki konuları daha detaylı görebilirsiniz.

Standart zoom lensi



Bazen “kit lens” olarak da adlandırılan standart zoom lensleri, genişten telefotoya kadar uzanan esnek aralıklarıyla fotoğrafçılığa hızlı bir giriş yapmanızı sağlar. Birçok farklı senaryoda işinize yarayabilseler de genellikle yakın plan/makro fotoğrafçılık için uygun olmadıkları gibi, uzaktaki konulara erişebilme konusunda da çok iyi olmayabilirler.

Bu lensler fotoğrafçılığa yeni başlayanlar ve portre fotoğrafçıları için uygundur, çünkü geniş açılı bir gövde çekiminden modelin yüzüne hızlıca geçebilirsiniz.

Geniş açılı zoom lensi



Geniş açılı zoom lensleri, ister manzara isterse de kalabalık bir insan grubu olsun, görüntünün daha geniş bir alanını yakalayabilmenizi sağlar. Bu lensler aynı zamanda sıkışık ortamlarda da size yardımcı olur. Geniş açılı zoom lensinin en uygun olduğu alanlar, geniş açılı manzara fotoğrafçılığı ve küçük alanlarda çekilen fotoğraflardır.

Süper zoom lensi



Süper zoom lensi, geniş bir alanı yakalamaya çalışır. Geniş açılı lens kadar büyük bir alanı kapsayamasa da kadraja daha fazlasını sığdırmanızı ve daha uzağa zumlama yapabilmenizi sağlar. Her yerde kullanılabilecek lensler olsalar da geniş bir zumlama aralığı sunabilmek için diğer lenslere kıyasla daha düşük bir görüntü kalitesi üretirler. Genellikle seyahatlerde, normal zumdan daha fazlasına ihtiyaç duyulmasına rağmen, daha fazla lens taşıma imkânı yokken kullanılırlar.

Telefoto zoom lensi



Telefoto zoom lensleri, uzaktaki konuları görebilmenizi sağlayan, geniş bir zumlama aralığına sahiptir. Zumlama seviyesini ayarlayarak fotoğrafınızın konusunu kadraja daha iyi almanız da mümkün olur. Bu lensleri vahşi yaşam, uzaktaki kuşlar/hayvanlar ve spor çekimleri için kullanabilirsiniz. Bu lenslerin en uygun olduğu alanlar etkinlikler ve portrelerdir, çünkü konuyu arka plandan ayırma konusunda iyi bir performans sergilerler.

PCA - Tips Animals In Action - animals-in-action-extra

Dikkate alınması gerekenler:

Bu lens çeşitlerine ek olarak, yeni bir lens alırken dikkat etmeniz gereken bazı diğer faktörler de bulunmaktadır.

1. Lens yuvaları

Lensin arkasında bulunup lensi fotoğraf makinesine sabitlemenizi sağlayan lens yuvası, dikkat etmeniz gereken bir diğer detaydır. Canon’un RF, RF-S, EF, EF-S ve EF-M gibi farklı türde lens yuvaları vardır.

  • RF ve RF-S lensler EOS R sistemi aynasız fotoğraf makineleri için özel olarak tasarlanmıştır.
  • Canon'un EF lens yuvası için kullanılan EF, “electronic focus” yani “elektronik odak” teriminin kısaltmasıdır. Uyumluluk konusunda oldukça esnek olan EF lensler, birçok farklı Canon fotoğraf makinesiyle kullanılabilir. Bu lensler, bütün EOS DSLR (Dijital SLR) modellerine uygundur.
  • EF-S lensler tam kare DSLR fotoğraf makineleri ile uyumlu değildir, çünkü APS-C DSLR’ler için üretilmiştir. Bu lensler, APS-C sensörü için tasarlanarak daha hafif ve küçük bir hâle de getirilebilir. EF-S lensler, adaptör yardımıyla EOS M (EF-M aynasız yuva) ve R (tam kare) fotoğraf makinelerinde de kullanılabilir.
  • EF-M lensleri, sadece EOS M aynasız fotoğraf makineleri ile kullanılabilir. EF ve EF-S lensler de adaptör yardımıyla EOS M fotoğraf makinelerinde kullanılabilir.
İşinizi kolaylaştıracak bir bilgi verelim. Canon, lens adı içinde daima lens yuvası türünü de belirtir. Örneğin, EF (tam kare), EF-S (APS-C) veya RF (aynasız) gibi.

2. Sensör boyutu ve kırpma faktörü

Bir odak uzaklığından (50 mm gibi) her bahsettiğimizde, bunu 35 mm’lik bir video karesiyle aşağı yukarı aynı boyutta bir sensöre sahip olan bir tam kare fotoğraf makinesi bağlamında kullandık. APS-C veya Micro Four Thirds gibi daha küçük sensörlü fotoğraf makinelerinde ise dikkat etmeniz gereken bir kırpma faktörü bulunmaktadır. Örneğin en popüler APS-C sensör boyutu tam karenin 1,5 katıdır, yani fotoğraf makinesi lensine 1,5x bir kırpma verir.

Tam kare sensörden daha küçük bir sensör donanımlı fotoğraf makinesi seçerken bunu unutmayın.

3. Görüntü sabitleme

Optik görüntü sabitleme işlevine sahip olan bir lensin bir iç parçası, fotoğraf çekerken meydana gelebilecek hareketleri ve dengesizlikleri düzeltmek için hareket edebilir. Alacağınız yeni lenste görüntü sabitleme işlevinin olmasına dikkat edin. Bu özellik en çok telefoto lensler için önemli olsa da birçok farklı lenste bulunur, özellikle de daha yüksek fiyat noktasında konumlanan lenslerde.

Sabitleme özellikli lensler daha keskin görüntülerle, ince detaylarla ve azaltılmış hareket bulanıklığıyla daha iyi bir görüntü kalitesi sunar. Fotoğraf makinesi sarsıntısının etkisini azalttıkları için özellikle videolarda yardımcı olur, ortaya daha pürüzsüz bir sonuç çıkarırlar.

Özetlemek gerekirse, profesyonel fotoğrafçılar hangi lensi seçeceğini bilir. Her lensin her fotoğraf çekimi için uygun olmadığını bilmek gerekir. Çeşitli şartlar altında bazı lensler diğerlerinden daha iyi performans gösterebilir. Önemli olan hedefinizi belirleyip, en temel özellikleri dikkate alarak kendiniz için en iyi lens türünü seçmektir.

WIDE ANGLE ZOOM LENSES