Bokeh fotoğrafçılığıyla yaratıcılığınızı ortaya çıkarın

Japonca bir kelime olan "bokeh," "bulanıklık" anlamına gelir ve bir fotoğraftaki odak dışı alanların nasıl göründüğünü tanımlamak için kullanılır. İngilizce bir kelime olan OK ile kafiyeli bir şekilde telaffuz edilen bokeh, fotoğraflarda gece yanan sokak lambaları gibi çok sayıda küçük parlak açık ton bulunduğunda en belirgin haline gelir. Ancak bokeh efekti, göz alıcı dairesel vurgular oluşturmaktan ibaret değildir. Görüntüdeki bulanık kısımların kalitesi de önemlidir.

Peki bokeh fotoğrafçılığı nedir? Çekim sırasında bu bulanık alanları yakalayabildiğimizde, fotoğrafçılığın en ilgi çekici efektlerinden birini elde etmiş oluruz. Bu efekt ile sahnedeki dikkat dağıtan kalabalığı kaldırabilir, görüntüdeki önemli kısımları odak noktası haline getirebilir ve gereksiz ayrıntıları yumuşak renklere ve tonlara dönüştürebiliriz.

Bokeh efekti, bu nedenlerle uzun zamandır fotoğrafçılıkta kullanılan en güçlü görsel illüzyonlardan biridir. Çift lensli akıllı telefonlar günümüzde bokeh efektini taklit edebilse de bunu yapmak için yazılım gerekir. Akıllı telefonlardaki minik lensler ve sensörler, doğal bir bokeh efekti elde etmek için ihtiyaç duyulan sığ alan derinliğini sunmayı imkansız kılıyor. Bu optik efekti gerçek anlamda yalnızca daha özel fotoğraf makinelerinde bulunan daha hızlı lensler ve daha büyük sensörler ile elde edebiliriz; bunun yerini hiçbir şey tutamaz.

Canon EOS R8 ve EOS R6 Mark II gibi tam kare fotoğraf makineleri bokeh fotoğrafçılığı için idealdir ancak Canon EOS R100, EOS R50, EOS R10 ve EOS R7 gibi APS-C formatlı gövdeler de son derece etkili olabilir.

Bu makalede, etkileyici bir bokeh efekti elde ederek fotoğraflarınızı daha da çarpıcı hale getirmenizi sağlayacak temel tekniklerden, fotoğraf makinesi becerilerinden ve kitlerden bahsedeceğiz.

• Bokeh efekti için en iyi lensler
• En iyi bokeh fotoğraf makinesi ayarları
• Mesafenizi ayarlayın
• En iyi odak uzaklığını ayarlayın
• Ön planda bokeh efekti oluşturma
• Videoda bokeh efekti oluşturma
• Göz alıcı bokeh vurguları elde etme
• Özel bokeh şekilleri oluşturma
• Bokeh efektli bir fotoğraf çekin

İlgi çekici bir bokeh efekti elde etmek için "hızlı", yani geniş maksimum diyafram açıklığı olan bir lense sahip olmanız gerekir. İdeal durumda bu diyafram açıklığı f/2,8 veya daha geniş (f sayısı daha düşük) olmalıdır. Bu, kitinizdeki zoom gerekli odak uzaklığına sahip olsa da kit çantanızda hızlı bir sabit lens (sabit odak uzaklıklı) bulundurmanızı gerektiren temel sebeplerden biridir.

Geniş açılı lenslerle arka planın bulanıklaştırılması daha zor olabildiğinden, 50 mm veya daha fazla odak uzaklığına sahip hızlı lensler bokeh fotoğrafçılığı için genellikle idealdir. Bunun nedeni, daha kısa odak uzaklıklarının herhangi bir odak uzaklığı ve diyafram açıklığında daha geniş bir alan derinliği üreterek ön plandan arka plana kadar sahnenin daha büyük bir kısmının net bir şekilde taranmasını ve daha az bokeh efektinin elde edilmesini sağlamasıdır.

Uygun maliyetli bokeh lensler için en iyi seçenekler arasında Canon RF 50mm F1.8STM ve RF 85mm F2 MACRO IS STM bulunur. Ancak geniş açılı lensleri elemeyin. Daha kısa odak mesafelerinde alan derinliği azaldığı için hem RF 35mm F1.8 MACRO IS STM hem de RF 24mm F1.8 MACRO IS STM, yakın çekim fotoğrafçılığında bokeh efektli arka plan oluşturmada gerçekten iyidir.

Aşırı yakın çekimlerde, çok kısa odak uzaklığı çok küçük bir alan derinliği sağlayarak bokeh potansiyelini en üst düzeye çıkarır. Bu nedenle RF 85mm F2 MACRO IS STM, RF 35mm F1.8 MACRO IS STM ve RF 24mm F1.8 MACRO IS STM lenslerin 0,5x makro özellikleri öne çıkar. Canon RF 16mm F2.8 STM lens de çok geniş görüş alanı sayesinde sahnedeki ana konuya gerçekten yakınlaşmak ve onu bulanık ancak geniş bir arka plana karşı izole etmek için iyi bir seçenektir. Bu, çekime daha fazla yaratıcılık katabilir.

Genel olarak, odak dışında kalan her bir ışık noktası diyafram açıklığının şeklini yansıttığından, bir lenste ne kadar diyafram yaprağı bulunursa dairesel bokeh efekti de o kadar ilgi çekici olur. Tamamen açık bir lensle, yani lensin desteklediği maksimum diyafram açıklığıyla (en düşük f sayısı) çekim yaparken açıklık zaten dairesel olacağından bu bir sorun yaratmaz ancak farklı durumlarla karşılaşabilirsiniz. Canon web sitesindeki teknik özelliklerine bakarak lensinizin kaç yaprağa sahip olduğunu öğrenebilirsiniz. Yedi yaprak, ilgi çekici bir bokeh efekti elde etmek için idealdir. Ancak dokuz yaprak ile daha iyi sonuçlar alabilirsiniz. Yukarıda bahsedilen makro lenslerin her ikisi de dokuz diyafram yaprağına sahipken diğerleri yedi diyafram yaprağına sahiptir.

Canon'un kullanışlı lens seçme aracı, lens önerilerini fotoğraf makinenize ve istediğiniz çekim türüne göre özelleştirmenizi sağlar.

Diyafram açıklığı tercihi, bokeh efektinin fotoğraflarınızda nasıl görüneceğini büyük ölçüde etkiler. Diyafram açıklığı ne kadar genişse (yani f sayısı ne kadar düşükse) alan derinliği o kadar sığ olur. Bu da arka planın daha bulanık görünmesini sağlar. Bu nedenle Diyafram Önceliği (Av) modunda veya Manuel modda geniş bir diyafram açıklığı (düşük f numarası) ile çekim yapmayı deneyin.

Diyafram Önceliği (Av) modunda ISO'yu Otomatik olarak da ayarlayabilirsiniz. Bu, enstantane hızının ihtiyaçlarınıza göre yeterince hızlı olup olmadığını görmek için iyi bir başlangıç noktasıdır. Alternatif olarak, Otomatik ISO özellikli Manuel (M) modu kullanıp diyafram açıklığını ve enstantane hızını ayarlayabilirsiniz. Ardından, fotoğraf makinesi doğru ISO değerini otomatik olarak belirleyecektir. Buradaki püf nokta, geniş bir diyafram aralığı ve fotoğraf makinesini elde tuttuğunuzda fotoğraftaki odaklanılmış alanların net görünmesini sağlayacak kadar yüksek bir enstantane hızı (1/200 sn civarında bir değer deneyebilirsiniz) seçmektir.

Konunuz ve arka plan arasındaki mesafeyi artırınca, arka plan daha da bulanıklaşır. Konu ve fotoğraf makineniz arasındaki mesafeye de dikkat etmeniz gerekir. Lensiniz konuya ne kadar yakın olursa alan derinliği o kadar sığ olur. Bu, arka plandaki alanların daha hızlı bir şekilde odak dışında kalması anlamına gelir. Fotoğrafta daha fazla alanı bulanıklaştırmak için konuyu fotoğraf makinenize daha yakın ve arka plana daha uzak olacak şekilde konumlandırın.

Daha uzun odak uzaklığı, daha dar bir alan derinliği sağlar ve bu da daha güçlü arka plan bulanıklığı oluşturabilir. Telefoto zoom'lar, bu nedenle konuyu izole etmek ve arka planı daha az ayrıntı gözükecek şekilde bulanıklaştırmak için çok etkilidir. Örneğin Canon RF-S 18-150mm F3.5-6.3 IS STM lens, zoom aralığının uzun tarafına doğru kullanıldığında, diyafram açıklığı o uzunlukta daha dar olsa bile mükemmel bir bokeh arka planı oluşturabilir. Bulanıklığı ve bokeh efektini artırmak için biraz geriye gidip daha uzun bir odak uzaklığı kullanarak zoom yapın (veya lens değiştirin).

Bokeh efekti denilince, arka planda estetik bir görüntü oluşturmayı düşünürüz. Ancak bokeh ile kadrajın ön planında da etkili bir efekt elde edebiliriz. Ön plandaki odak dışı ayrıntıları dahil edecek bir kompozisyon ile fotoğrafa bakan kişilerin net olan konuya odaklanmasını sağlayabilirsiniz. Örneğin, bunu fotoğraf makinesini bitkilere veya yere yakınlaştırıp bulanık ön planı kadraja alarak yapabilirsiniz. Bunun gibi yumuşak ayrıntılar, sahneye derinlik hissi kazandırır ve kompozisyonunuza göz alıcı, bulanık renkler katmanız için harika bir yöntem sunar.

İzleyicilerin sahnedeki ayrıntılara alışmasını sağlayacağından, video kompozisyonlarında da derinlik çok önemlidir. Odak dışı ayrıntıları sahnenin ön ve arka planına dahil ederek derinlik hissini daha iyi aktarabilir ve odağı kadraja çekebilirsiniz. Dahası, bokeh vurgular videolarda fotoğraflardaki kadar güzel görünür ve ek olarak hareket edebilir. Araba farları, süs ışıkları ve diğer parlak ışık noktaları, bulanıklaştığında ışıltılı ve göz alıcı bokeh noktalarına dönüşür ve daha hoş bir görüntü sunar.

Çekimlerinizde bokeh efekti elde etmenin güçlü yöntemlerinden biri de daha koyu bir arka plan veya düşük ışık ile çekim yaparak kadraja küçük ve parlak ışık noktaları dahil etmektir. Ağacın arasından parlayan güneş, hava karardığında yoğunlaşan bir sokak, lunapark oyuncaklarının renkli görünümü veya pasta mumları gibi çeşitli sahnelerde bu etkileyici efekti elde edebilirsiniz. Efekti kendiniz oluşturmak istiyorsanız süs ışıklarını kullanabilirsiniz. Süs ışıklarını çekiminizin arka planına, ön planına veya her iki yere de yerleştirebilirsiniz. Süs ışıkları, odak dışında kaldığında hoş bokeh noktalarına dönüşür.

Tamamen açık bir lensle (maksimum diyafram açıklığıyla) çekim yaparken, açıklık yuvarlak olduğundan bokeh efekti de görüntülerinizde yuvarlak görünür. Aksi taktirde bokeh efektinin şekli, lensteki diyafram yapraklarının sayısına göre belirlenir. Genel itibariyle, diyafram yapraklarının sayısı arttığında, açıklık daha dairesel bir şekil alır. Böylece daha dairesel bir bokeh efekti elde edilir. Uygulamada bu, bokeh vurguların genellikle daire veya altıgen şeklini alacağı anlamına gelir. Bokeh efektinizin hangi şekilde gözükeceğini öğrenmek için lensinizi fotoğraf makinesinden çıkarın, ışığa tutun ve lensin içine bakın.

Ancak yaratıcılığınızı konuşturup bokeh efektinizin şeklini kendiniz de belirleyebilirsiniz. Bunu dilediğiniz şekilde bir şablon kesip lensinizin önüne yerleştirerek yapabilirsiniz. Bu videoda, basit bir kart parçası kullanarak renkli yıldızlar ve kar taneleri şeklinde bir bokeh efekti elde edeceğiz.

Uygun ayarlarla çekim yapıldığında, odak dışı ışık noktalarıyla hoş bir bokeh efekti elde edebileceğimizi öğrendik. Bokeh efektiyle evde natürmort çekim yapabileceğiniz bu basit kompozisyona göz atın. Aynalı bir yüzeye bir nesne yerleştirdikten sonra, arka plana buruşturulmuş bir folyo kağıdı yerleştirin. Işığı yansıtırken dağıtması için folyoyu fazla buruşturmamaya dikkat edin. Işığı folyoya yansıyacak şekilde bir masa lambası kullanın. Ardından ikinci bir ışık yardımıyla konuyu aydınlatın (bu kompozisyon için LED panel kullandık ancak normal bir lamba da işinize yarayacaktır). Fotoğraf makinenizi konuya yakın olacak şekilde konumlandırın, Diyafram Önceliği (Av) moduna ayarlayın ve geniş bir diyafram açıklığı (ideal olarak yaklaşık f/1,8 aralığında) kullanın ve bulanıklaştırılmış mükemmel bir bokeh efekti elde etmek için düşük açıdan çekim yapın.


Yazan: James Paterson ve Matthew Richards