Astrofotoğrafçılık: Gece gökyüzü ve yıldız fotoğrafçılığı için ipuçları

Gece dışarıda durup başınızı göğe kaldırarak yıldızlara bakmak, tek kelimeyle sihirli bir deneyimdir. Günümüzde, fotoğraf makinesi teknolojisindeki gelişmeler sayesinde, dışarı çıkıp gece gökyüzünün muhteşemliğini yakalamak hiç olmadığı kadar kolay.

Burada, astrofotoğrafçılığın gerektirdiklerini, zaman atlamalı çekimler ve yıldız izi görüntüleri dahil gece fotoğrafçılığı için gerekli ekipmanları ve en iyi gece fotoğrafçılığı teknikleri ile fotoğraf makinesi ayarlarını inceledik.

Çekim yapmaya çıkmadan önce hava durumuna bakmayı unutmayın; en net yıldız fotoğraflarını çekebilmek için gece gökyüzü açık olmalıdır. Yine de parçalı bulutlu hava gece gökyüzü fotoğraflarınıza atmosfer kazandırabilir. Bu nedenle yaratıcılığınızı konuşturun ve hava durumunu kendi lehinize kullanın. Rüzgarı sürekli takip edin; bulutlar nispeten hareketsizse uzun pozlama kullandığınız fotoğraflarda çok bulanık görünmezler.

Yanınıza yedek piller ve bellek kartları, bir kafa lambası ve sıcak tutacak giysiler alın. Soğuğa maruz kaldıklarında daha hızlı boşaldıkları için pilleri ceplerinizde taşımayı unutmayın.

En iyi gece gökyüzü fotoğraflarını çekebilmek için şehrin dışına çıkıp ışık kirliliğini arkanızda bırakmalısınız. Yapay ışıklandırmanın olmadığı sessiz bir yer arayın. Şehir ışıkları yıldızları görmenizi engeller ancak bu dolunay veya yarım ay için de geçerlidir. Bu nedenle yıldız fotoğrafçılığı çekiminizi planlarken ay takvimini kontrol edin.

Kuzey Yarım Küre'de Samanyolu'nu fotoğraflamak için en iyi zaman, gökyüzünde en yüksek konumda görüldüğü Mart ile Eylül arasındaki dönemdir. Tercihen yeni ay gecelerinde, gece yarısı ile sabah 05.00 arasında çekim yapmayı hedefleyin. Samanyolu sezonu Güney Yarım Küre'de daha uzun sürer ve Şubat'tan Ekim sonuna kadar devam eder.

Yıldızlı gökyüzünü çekebilmek için fotoğraf makinenizin kontrolü sizde olmalıdır. Bu yüzden Manuel modu (M) seçin ve aşağıda açıklanan farklı ayarlardan bazılarını deneyin:

• Enstantane hızı: Dünya dönerken yıldızlar hareket eder. Bu nedenle ışık noktalarını net olarak yakalamak için enstantane hızını maksimum 20 saniyeye ayarlayın. Bu değerin üzerine çıkıldığında yıldız izleri elde edersiniz.
• Diyafram açıklığı: Aynı zamanda daha geniş bir diyafram açıklığı ayarı kullanmanız gerekir. Bu, pozlama süresini nispeten kısa tutarken fotoğraf makinesine olabildiğince fazla ışık girmesini sağlar. Geniş diyafram açıklığı ayarının alan derinliğini azalttığını, yani ön plandaki tüm nesnelerin odak dışı kaldığını unutmayın.
• ISO: Fotoğraflarınızın pozlamasını etkileyen üçüncü faktör ISO ayarınızdır. ISO ayarınız ne kadar yüksek olursa sensörünüz diyaframdan giren ışığa karşı o kadar hassas olur. Ancak aşırıya kaçarsanız fotoğraflarınız grenli görünmeye başlar. ISO ayarlarınızla denemeler yapmadan önce diyafram açıklığınızdan ve enstantane hızınızdan memnun olmanız gerekir. Önce ISO'yu 1.600 olarak ayarlamayı deneyin; daha sonra bu değer üzerinde oynamalar yapıp bunun sonuçlarınızı nasıl etkilediğine bakın.

Gece gökyüzü fotoğrafçılığı her fotoğraf makinesinin otomatik odaklama kapasitesini zorlayabilir. Canon lensinizin silindirinin üzerinde bulunan AF/MF düğmesini kullanarak manuel odaklamaya geçmeyi düşünün. Canon EOS R6 ve EOS RP gibi aynasız fotoğraf makineleri hem elektronik vizörde hem de arka ekranda büyütülmüş önizleme olanağı sunarak ultra hassas manuel odaklamaya imkan verir. Başka bir avantajı ise vizör görüntüsü parlaklığının otomatik olarak artırılmasıdır. Canon EOS 90D gibi DSLR'lerle, arka LCD ekranı kullanıp çekimlerinizi Canlı Kontrol modunda oluşturarak aynı avantajlardan yararlanabilirsiniz.

Canon EOS R5 gibi yüksek megapiksel sayılarına sahip fotoğraf makineleri, yıldızları fotoğraflarken ultra ince detayları yakalamanıza olanak vererek gece gökyüzü fotoğrafçılığı üzerinde büyük bir etki yaratabilir. Bu en küçük, en soluk yıldızların net olarak görünmesi veya tamamen kaçırılması anlamına gelebilir. Bu detay seviyesi yıldızlı gece gökyüzü fotoğraflarınızın baskılarını almak istediğinizde özellikle önemlidir*.

"Hızlı" diyafram açıklığı derecelerine sahip lensler, yıldız fotoğrafçılığında daima tercih edilir ve bir servete mal olmaları gerekmez. Örneğin Canon RF 35mm F1.8 Macro IS STM ideal bir astrofotoğrafçılık lensidir. Bu lensin orta genişlikteki görüş açısı, gece gökyüzünün büyük bir parçasını içine alırken hızlı diyafram açıklığı, bol miktarda ışığı çeker; optik görüntü sabitleme ise tripodsuz gece çekimlerini mümkün kılar. Samanyolu'nun daha da kapsamlı fotoğraflarını çekmek için ultra geniş görüş açısı ve hızlı diyafram açıklığını kompakt tasarım ile birleştiren Canon RF 16mm F2.8 STM idealdir.

Bir zoom lensin kattığı çok yönlülüğü tercih ediyorsanız Canon RF 24-105mm F4-7.1 IS STM ekstra geniş bir görüş açısından telefoto odak uzaklığına kadar geniş bir aralığa sahiptir. Bu da bu lensin portre ve vahşi yaşam lensi olarak çift işleve sahip olduğu anlamına gelir. Aynı zamanda görüntü sabitleme özelliğine sahiptir ve tripodsuz çekim yaparken enstantane hızınızı düşürmenize olanak verir. Bu odak aralığında daha da yüksek kalite elde etmek isteyen fotoğrafçılar için Canon RF 24-105mm F4L IS USM profesyonel seviyede L Serisi optikler ve hava koşullarına karşı tam dayanıklılık sunar.

Canon RF 28-70mm F2L USM astrofotoğrafçılık için f/2 gibi son derece hızlı bir maksimum diyafram açıklığı ile olağanüstü bir standart zoom lenstir. Birkaç milimetrenin büyük fark yarattığı aralığın geniş tarafında ekstra genişlik için Canon RF 24-70mm F2.8L IS USM lensi deneyin.

Ultra geniş açılı bir zoom lens olan Canon RF 15-35mm F2.8L IS USM hızlı diyafram açıklığı derecesinin ve esnek zoom aralığının tadını çıkarmaya devam ederken gece gökyüzünde geniş alanları fotoğraflarınıza sığdırmanıza olanak verir. Daha kompakt olan Canon RF 14-35mm F4L IS USM iyi bir alternatiftir. Sadece bir f stop'u kadar daha yavaştır ve daha büyük bir maksimum görüş açısı sağlar. Düşük ışıkta fotoğrafçılık için en iyi Canon kiti kılavuzumuzdan gece çekim yaparken RF lenslerin neden size avantaj sağlayacağı konusunda daha fazla bilgi alın*.

APS-C formatlı DSLR'nize uygun bütçe dostu bir zoom lens arıyorsanız Canon EF-S 17-55mm f/2.8 IS USM bu ürün sınıfı için olağan dışı olan kusursuz görüntü kalitesi ve f/2,8'lik sabit, hızlı bir diyafram açıklığı derecesi sunar.

Görsel açıdan daha fazla ilgi uyandırmak için diğer öğeleri ekleyerek gece gökyüzü fotoğrafçılığınızı bir üst seviyeye taşıyın. Binalar, ağaçlar, dağlar veya yansıtıcı göller iyi seçeneklerdir. Bazen sadece yıldızların fotoğraflanması görüntülerde perspektif veya karakterin eksik kalması ile sonuçlanabilir. Bu nedenle her zaman fotoğrafınıza dahil edeceğiniz özgün bir öğe bulmaya çalışın.

Bir sahnede ön plandan arka plana kadar netliği korumak için kullanılan klasik bir teknik, lensi hiperfokal mesafeye ayarlamaktır ancak odak mesafesi ölçeği bulunmayan birçok modern lens için bu pratik değildir. Fotoğraf makinesinin arka ekranında büyütülmüş bir önizleme ile farklı alanları kontrol etmek, manuel odaklamanın doğru olmasını sağlar fakat geniş diyafram açıklıklarında alan derinliğinin az olduğu dikkate alındığında, bütün sahneye odaklanmak imkansız olabilir. Bir alternatif ön plandaki alanlara ve uzaktaki yıldızlı gökyüzüne göre özel olarak ayarlanmış farklı odak ve pozlamalarla iki veya daha fazla fotoğraf çekip, ardından Adobe Photoshop gibi, katman maskeleri içeren bir düzenleme programıyla bunları tek bir fotoğraf halinde birleştirmektir.

Her şeyi tek bir fotoğrafta yakalamayı tercih ediyorsanız fakat ön plan çok karanlıksa Canon Speedlite 430EX III-RT gibi bir flaş lambasıyla aydınlatmayı ve uzun pozlama sırasında bir veya daha fazla ışık darbesi göndermeyi deneyin. Yaratıcı olup uzun pozlama sırasında bir el feneriyle ışığı ön plandaki belirli nesnelerin ve alanların üzerinde gezdirmeyi deneyebilirsiniz; hatta, çekim yerine araba ile gittiyseniz bunun için arabanızın farlarını bile kullanabilirsiniz.

Yıldızların hareketini gösteren olağanüstü ışık çizgilerini yakalamak zordur fakat birkaç basit adıma uyarak bu teknikte ustalaşmak mümkündür. Kuzey Kutbu'nun yerini bulmakla başlayın. Bunu akıllı telefonunuzdaki bir yıldız haritası uygulamasını kullanarak kolayca yapabilirsiniz. Kuzey Kutbu (veya Güney Yarım Küre'deyseniz Güney Kutbu) fotoğrafınızın odak noktasında olacak şekilde yerleşmek ve uzun pozlama kullanmak, merkezi bir konumun etrafında dairesel bir desenin oluşmasını sağlayacaktır. Her uzun pozlamalı çekimde hareket bulanıklığını önlemek için bir tripod kullanmanız gerektiğini unutmayın.

Yıldızların ışığı fazla değildir, bu yüzden net yıldız izleri elde etmek için yüksek bir ISO (800, 1.600 veya daha fazla) kullanın. ISO arttıkça görüntünüzde "kumlanma" oluşması ihtimali de artacağı için uzun bir pozlama yapmadan önce birkaç deneme çekimi yapın.

Yıldızların gökyüzünde tam bir dönüşü tamamlaması 24 saat sürse de 60-90 dakikalık uzun pozlamayla tam daire şeklinde bir yıldız izi efekti elde edilebilir. Kuzey Yarım Küre'de çekim yapıyorsanız gece gökyüzünde Kutup Yıldızı'nı bulmak size etrafında yıldızların döndüğünün görüleceği bir referans noktası sağlayacaktır.

Çoğu fotoğraf makinesinde en düşük enstantane hızı 30 saniyedir. Bu yüzden Manuel (M) moddaki Bulb pozlama ayarını kullanmanız gerekir. Bu, enstantaneyi istediğiniz kadar açık tutmanızı sağlar. Odağınızı sonsuza ayarlayın ve hazır olduğunuzda yaklaşık 30 dakikalık pozlamayı deneyin. Sonra çekiminizi yeniden inceleyin. Birkaç kez denemeniz ve sabırlı olmanız gerekebilir fakat sonunda sizi memnun edecek sonuçlar elde edeceksiniz.

Başka bir seçenek de gece gökyüzünün zaman atlamalı bir videosunu oluşturmaktır. Canon EOS R6, EOS R5 ve EOS 90D gibi birçok Canon fotoğraf makinesinde dahili bir aralık ayarlayıcısının kullanıldığı Zaman Atlamalı Film çekimi özelliği bulunur. Fotoğraf makinenizi bir tripoda yerleştirin ve enstantane hızını yaklaşık 20 saniye veya daha yüksek olacak şekilde ayarlayın. Diyafram açıklığı ve ISO değerlerini de buna göre ayarlayın (f/4 ve ISO 640 genelde iyi sonuç verir). Bir deneme çekimi yapın ve sonuçları inceleyerek gerekiyorsa pozlama ayarlarınızda değişiklik yapın. Daha sonra aralık ayarlayıcısını yaklaşık her iki dakikada bir seri çekim yapacak şekilde ayarlayın.

Sekansın toplam çekim süresi, gece gökyüzünün zaman atlamalı videosunun ne kadar uzun olmasını istediğinize ve kare hızına bağlı olarak değişecektir. Örneğin, 30 kare/saniyelik bir kare hızı ile 60 çekimden oluşan bir sekans ile iki saniyelik bir zaman atlamalı video elde edilir.

Gökyüzünün gözlerinizin önünde yavaş yavaş döndüğü hissini veren iyi çekilmiş bir zaman atlamalı yıldız videosu büyüleyici olabilir. Şanslıysanız veya çekiminizin meteor yağmuruna denk gelmesini planlıyorsanız kayan yıldızlar karenizin içinden hızla geçerek galaktik görsel şölene katkıda bulunacaktır. Meteor yağmurlarını fotoğraflama kılavuzumuzdan profesyonellerin gökyüzünün bu göz kamaştırıcı gösterisini nasıl yakaladıklarını öğrenin*.


Yazan: Matthew Richards


^{*Belirli dillerde mevcuttur.
Adobe ve Photoshop, Adobe'nin ABD'de ve/veya başka ülkelerdeki tescilli ticari markaları veya ticari markalarıdır.}